نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست؟ نحوه محاسبه و تکنیک های بهبود ROI

احتمالا عبارت ROI به گوش‌تان خورده است و برایتان سوال شده است که این اصطلاح چه مفهومی دارد. در این مقاله قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که نرخ بازگشت سرمایه یا roi چیست و چه کاربردی دارد؟ هر شخص یا اشخاصی حین سرمایه‌گذاری برای کاری به‌دنبال کسب سود و بازگشت سرمایه خود هستند؛ حال این سود می‌تواند مادی باشد و یا معنوی! شخصی که به‌دنبال سرمایه‌گذاری در کاری است، در وهله اول انتظار بازگشت سرمایه خود و پس از آن کسب سود و یا درآمد دارد. 

همین موضوع در مورد تبلیغات نیز صدق می‌کند؛ چرا‌که وقتی برای تبلیغات هزینه می‌کنیم، این هزینه به چشم سرمایه‌گذاری‌ست و انتظار آن را می‌کشیم که این سرمایه چه‌زمانی به ما برمی‌گردد. به بیانی ساده ROI یا نرخ برگشت سرمایه، نسبت سود دریافتی به هزینه پرداختی در یک کمپین می‌باشد. اگر بتوانیم میزان سود دریافتی یا خروجی را افزایش دهیم و یا در هزینه اجرای کمپین و تبلیغات، صرفه‌جویی کنیم و از روش‌های کم‌هزینه‌تر برای تبلیغات استفاده کنیم، نرخ بازگشت سرمایه ما نتیجه بهتری خواهد داشت.

باید بررسی کرد این هزینه‌ها صرف چه چیزی شده و آنها را بهینه کرد و همچنین در ازای این هزینه، عملکرد و نتیجه را بررسی کرد؛ لذا برای عملکرد بهتر شما، نیاز است مدام این پارامتر را اندازه‌گیری کنید و از میزان هزینه و سرمایه گذاری و نتیجه آن مطلع شوید. با ما در آژانس دیجیتال مارکتینگ بانوی هدف همراه باشید.

نرخ بازگشت سرمایه یا roi چیست؟

نرخ بازگشت سرمایه یا Return On Investment، میزان موفقیت یک کمپین تبلیغاتی و نحوه عملکرد آن را می سنجد. بسیاری از متخصصان معتقدند که هنگام طراحی استراتژی برای بازاریابی و تبلیغات مخصوصا حوزه دیجیتال مارکتینگ، باید این پارامتر را به‌عنوان معیار اصلی برای تعیین استراتژی در نظر گرفت.

به زبان ساده‌تر، سرمایه گذاری قابل برگشت نسبت سود حاصل از از پیاده‌سازی کمپین‌های تبلیغاتی بر میزان هزینه‌ای که صرف آن کمپین شده است، می باشد؛ البته این سود تنها جنبه مادی ندارد و جنبه‌های غیرمادی یا معنوی مثل برندینگ را شامل می شود، اما به‌صورت کلی هدف از این پارامتر، کسب سودهای مالی وجنبه‌های مالی در کسب‌و‌کار می‌باشد.

تبلیغات یکی از اولویت‌های مهم هر کاری‌ست و نوعی investment محسوب می‌شود و هزینه کردن برای آن باید بسیار حساب شده باشد؛ در غیر این صورت، منجر به هدر رفتن هزینه و یا حتی ورشکستگی می‌گردد. شرکت‎‌ها مخصوصا استارت‌آپ‌ها و کسب‌و‌کارهای تازه پدید آمده، دست و بال بازی ندارند و نیاز به دقت دو چندانی برای هزینه کردن در امور مختلف می‌طلبد؛ دقیقا همین نقطه است که نرخ بازگشت سرمایه پررنگ می‌شود. از طریق نرخ بازگشت سرمایه می توان دید هزینه‌های تبلیغاتی صرف چه اموری می‌شود و چطور این هزینه ها را باید مدیریت و بهینه کرد. همچنین می‌توان از این طریق، عملکرد تیم بازاریابی را اندازه گرفت و سنجه‌ای مناسب برای میزان تناسب هزینه و و سودآوری داشت.

نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI

پس از پاسخ به این پرسش که نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیستهمانطور که در بخش قبلی به آن اشاره شد نرخ بازگشت سرمایه نسبت میزان سرمایه گذاری به کل هزینه پرداختی می باشد. بر این اساس فرمول محاسبه نرخ برگشت سرمایه عبارت است از:

نرخ بازگشت سرمایه = (کل هزینه – کل درآمد) / کل سرمایه‌گذاری

برای تعیین درصدی نرخ بازگشت سرمایه، فرمول بالا را در ۱۰۰ ضرب می‌کنیم. این فرمول در نگاه اول بسیار ساده به نظر می‌رسد، اما در مواردی پیچیدگی‌های خاصی بوجود می‌آید که گاها در کسب و کار خود با آنها روبرو می‌شویم. 

کاربرد نرخ بازگشت سرمایه یا ROI

بعد از اینکه پاسخ این پرسش یعنی نرخ بازگشت سرمایه یا roi چیست به کاربرد این پارامتر بازاریابی مهم می‌رسیم. اما نرخ بازگشت سرمایه چه کاربردی دارد و یا اینکه کجا می‌توان از آن استفاده کرد؟ این پارامتر یعنی نرخ بازگشت سرمایه در طراحی استراتژی‌های بازاریابی، بسیار موثر و تعیین کننده است.

یکی از کاربردهای اصلی نرخ بازگشت سرمایه زمانی است که که قصد دارید بررسی کنید به‌ازای هزینه یا سرمایه گذاری انجام شده  چه میزان خروجی و درآمد به دست آورده‌اید؟ این عدد هر چقدر بیشتر باشد نشان دهنده عملکرد بهتر و سود بالاتر برای شماست. برای مثال عدد نرخ بازگشت سرمایه شما ۵۰ باشد بسیار مناسب‌تر از عدد ۲۰ است؛ یعنی شما سود بیشتری کسب کرده‌اید.

یکی از کاربردهای مهم نرخ بازگشت سرمایه هنگامی است که قصد دارید محصول جدیدی را وارد بازار کنید. در اینجا roi معیاری مناسب برای سنجش سودآوری شما است. به این صورت که شما محصول جدید خود را روانه بازار می‌کنید و بعد از گذشت مدتی به کمک نرخ بازگشت سرمایه، میزان هزینه و سود حاصل از آن را برآورد و محاسبه می کنید. در مواردی که امکان سنجش نرخ بازگشت سرمایه وجود نداشت، می‌توان با شبیه‌سازی عده‌ای از مشتریان هدف خود به‌صورت تصادفی، میزان سرمایه را به‌صورت تخمینی محاسبه کرد.

مزایا و معایب نرخ بازگشت سرمایه یا roi چیست؟

در بخش‌های قبل به این پرسش پاسخ داده شد که نرخ بازگشت سرمایه یا roi چیست؟ در این قسمت به معایب و مزایای آن می‌پردازیم. تعیین ‌kpi یا شاخص‌های کلیدی عملکرد موضوعات مرتبط با فرایندهای مالی مخصوصا مواردی مثل نرخ بازگشت سرمایه، کار ساده‌ای نیست و پیچیدگی‌هایی را به 2همراه دارد. از طرفی هر شاخصی می‌تواند مزایا و معایب خود را داشته باشد و همچنین محاسبه آن شما را دچار چالش کند. نرخ بازگشت سرمایه هم به همین صورت از این قاعده مستثنی نیست مزایا و معایب مخصوص به خود را دارد.

مزایای نرخ بازگشت سرمایه

• مشخص کردن میزان ارزش یک مشتری در بلند مدت 
• تعيين میزان و کیفیت خروجی و یا سود حاصله در ازای سرمایه و هزینه انجام شده
• تعیین پتانسیل استراتژی‌های بازاریابی برای نرخ بازگشت سرمایه ror در کوتاه مدت و بلند مدت 
• تعیین عملکرد برنامه‌های مختلف بازاریابی و همچنین نحوه تعامل مخاطبان و مشتریان 
• سنجش عملکرد تیم بازاریابی در صرفه‌جویی و بهینه‌سازی هزینه‌ها و به تبع آن گرفتن بهترین نتایج

معایب نرخ بازگشت سرمایه

• تنها با یک اشتباه محاسباتی کوچک در محاسبه نرخ بازگشت سرمایه کسب‌و‌کار شما منجر به گمراهی و سردرگمی در سرمایه‌گذاری می‌گردد و همین موضوع نتیجه بالعکس برای کسب سود می‌شود.
• مشکل اشتباه در شناسایی منبع تبدیل کاربر عادی به مشتری
• امکان اشتباه در تعیین میزان اثربخشی برخی از شیوه‌های تبلیغاتی
• احتمال ایجاد اشتباه در محاسبه دقیق سود حاصله از بعضی از مشتری‌ها و کمپین‌ها

برای اینکه کمی از حالت تئوری خارج شویم و درک بهتری از محاسبه نرخ بازگشت سرمایه داشته باشیم، یک مثال را با هم بررسی بررسی می‌کنیم:

فرض کنید شما صاحب یک فروشگاه آنلاین کتاب هستید و سود خالص حاصل از هر معامله 30 هزار تومان است. از یک سو به‌دلیل افزایش قیمت و گران شدن کاغذ و همچنین حاشیه پایین سود شما از فروش هر کتاب و از سویی دیگر زیاد بودن تعداد رقبای شما در این کسب‌و‌کار، تصمیم به اقدام برای تبلیغات می‌گیرید. برای مثال شما به میزان 2 میلیون تومان بابت تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی هزینه می‌کنید و مشتریان خود را افزایش می‌دهید. فرض بفرمایید درآمد کل شما از این کمپین حدودا مبلغ 3 میلیون تومان بوده است. با این حساب ROI یا نرخ بازگشت سرمایه به این صورت محاسبه می گردد:

roi=(3000000-2000000)/2000000= ½=.5 * 100 = 50%

با ضرب کردن نتیجه حاصله در 100 متوجه خواهید شد که نرخ بازگشت سرمایه برای شما ۵۰ درصد می‌باشد که این میزان از roi، عدد خوبی تلقی می‌گردد؛ یعنی به‌ازای هر مشتری اگر به میزان 30 هزار تومان سود کنیم، به‌ازای مبلغ 2 میلیون تومان که برای تبلیغات هزینه کرده‌اید، باید حدود ۶۷ نفر مشتری جذب کنید تا به نقطه سربه‌سر در بازار برسید، در غیر اینصورت با ضرر مالی در بازار مواجه خواهید شد. میزان مشتری‌های بیشتر از این تعداد یعنی ۶۷ نفر برای شما سود خالص حساب می‌شود.

برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، می‌توان از نرم افزار محاسبه نرخ بازگشت سرمایه بهره گرفت. برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در اکسل، آموزش‌های فراوانی در اینترنت وجود دارد که تنها با جستجوی ساده در اینترنت می‌توانید نحوه استفاده از آن را فرا بگیرید. پیشنهاد می‌کنیم بدست آوردن نرخ بازگشت سرمایه در اکسل را آموزش ببینید. در بخش بعدی با ما همراه باشید.

برای بهبود نرخ بازگشت سرمایه یا roi چه کنیم؟

در بخش‌های قبل به دنبال این پاسخ بودیم که نرخ بازگشت سرمایه یا roi چیست؟ در این بخش به این سوال می‌رسیم که برای بهبود نرخ بازگشت سرمایه از چه ترفندی باید استفاده کرد؟ برای ارتقا این پارامتر، روش‌های متعددی وجود دارد؛ افزایش میزان سود، کاهش میزان مخارج، بهبود عملکرد و کارایی تیم بازاریابی، افزایش آگاهی از برند از جمله روش‌های بهبود roi محسوب می‌شوند. 

قدم اول برای بهبود و ارتقاء نرخ بازگشت سرمایه، در ک دقیق و واضح از بازگشت سرمایه می‌باشد منظوراز شناسایی اهداف و درک مفهوم بازگشت سرمایه، اصطلاحاتی نظیر کاهش قیمت سر به سر، کاهش هزینه‌های تولید، رضایت مشتری، افزایش سود در هر فروش، افزایش فروش، سودهای کلان و مواردی از این قبیل می‌باشد.

از میان این روش‎ها، بارزترین آنها برای بهبود نرخ بازگشت سرمایه، افزایش میزان فروش یا بالا بردن سود از هر فروش و در نهایت افزایش درآمد حاصل از فروش می‌باشد. راه بارز دیگر برای ارتقا این پارامتر حساس بازاریابی، کاهش هزینه‌هاست؛ باید تلاش کرد هزینه‌های خود را در وهله اول به نقطه سر به سر رسانید و پس از رسیدن به این هدف از کسب‌و‌کار خود، به فکر کسب سود بود.

باید انتظارات خود را در مورد میزان سودآوری مورد بررسی و ارزیابی قرار دهید؛ چرا‌که این‌گونه نیست که هر میزان از سرمایه ریالی شما به سود تبدیل شود. به‌عنوان مثال، هزینه ارسال ایمیل تبریک عید به مشتریان، میزان فروش شما را افزایش نخواهد داد، ولی سبب کسب رضایت مشتری و وفاداری مشتریان که از اهداف مهم بازاریابی تلقی می‌شود، می‌گردد. به‌عنوان مثالی دیگر، اعطای تسهیلات و مزایای بیشتر به کارمندان شرکت شما منجر به افزایش هزینه‌ها و مخارج شما می‌شود، ولی باعث رضایتمندی کارمندان از شغل آنها می‌گردد که در نهایت، افزایش راندمان و و کارایی آنها را در پی خواهد داشت؛ بنابراین در قدم اول توقعات خود را از نتیجه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه مورد بررسی مجدد قرار دهید تا بتوانید از آن بهترین نتیجه و استنباط را برداشت کنید و در نهایت در راستای بهبود آن نیز قدم بگذارید.

نتیجه گیری

در این مقاله سعی شد به این پرسش یعنی نرخ بازگشت سرمایه یا roi چیست؟ به تفصیل پاسخ دهیم. پس از شرح آن و نحوه ارتقاء آن و همچنین بیان معایب و مزایای این پارامتر، به این نتیجه رسیدیم که یکی از مهمترین ابزارهای موجود برای تدوین استراتژی بازاریابی دیجیتالی، نرخ بازگشت سرمایه می‌باشد که باید بسیار دقیق برای اجرای کمپین‌ها بررسی شود. این پارامتر به ما می‌گوید در ازای میزان مبلغ پرداختی و هزینه‌ای که متحمل می‌شویم، با در نظر گرفتن پارامترهای دیگر همچون عملکرد تیم بازاریابی و بهینه‌سازی هزینه‌ها، چه میزان خروجی و درآمد نصیب ما می‌گردد؛ البته کارایی نرخ بازگشت سرمایه صرفاً برای کمپین‌های تبلیغاتی آنلاین نیست و گستره وسیعی از کاربردها را در کسب‌و‌کارهای مختلف را در بر می‌گیرد. به‌طور کلی هر چقدر این میزان بیشتر باشد، سود بیشتری نصیب ما می گردد. برای افزایش این مقدار راهکارهایی بیان شد؛ از جمله کاهش هزینه‌ها، افزایش کارایی و بهره وری تیم اجرا، افزایش تعداد فروش، افزایش قیمت فروش و مواردی از این قبیل که بسیار در افزایش این پارامتر موثر هستند.

ما در آژانس دیجیتال مارکتینگ بانوی هدف با شماییم تا با آموزش درست پای در این عرصه بگذارید. در صورت تمایل می‌توانید ما را در اینستاگرام دنبال کنید. جهت انجام مشاوره رایگان، می‌توانید با تیم پشتیبانی مجموعه آژانس دیجیتال مارکتینگ بانوی هدف مشاوره دیجیتال مارکتینگ به‌صورت رایگان داشته باشید.

پرسش و پاسخ‌های متداول

چرا محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI در بازاریابی مهم است؟

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه اهمیت ویژه‌ای در تدوین استراتژی بازاریابی دارد. در بازاریابی ابتدا باید به نقطه سر‌به‌سر رسید؛ یعنی میزان هزینه‌ای که برای تبلیغات کرده‌ایم با میزان درآمد همسان شود. پیوسته باید این پارامتر را رصد کرد تا متوجه شوید در چه جایگاهی از سودآوری در کسب‌و‌کار خود قرار دارید و بدین ترتیب از شکست خود جلوگیری کنید.

تفاوت KPI و ROI چیست ؟

منظور از KPI شاخص کلیدی عملکرد است که نرخ بازگشت سرمایه یا ROI یکی از این شاخص‌ها محسوب می‌شود.

چگونه ROI را به صورت دستی محاسبه می کنید؟

با در دست داشتن میزان هزینه و یا سرمایه‌گذاری برای تبلیغات و همچنین اطلاع داشتن از میزان سودآوری، طی یک فرمول ساده به‌راحتی می‌توان این پارامتر را به‌صورت دستی محاسبه کرد.

درصد ROI خوب چقدر است؟

به‌طور کلی هر چقدر میزان این پارامتر بیشتر باشد نشان از سودآوری بیشتر برای تجارت شما است.

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

نسبت میزان هزینه و سرمایه‌ای که برای تبلیغات و اجرای کمپین‌های تبلیغاتی در نظر گرفته‌ایم به میزان سودآوری، نرخ بازگشت سرمایه را تشکیل می‌دهد.

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه چگونه است؟

نرخ بازگشت سرمایه = (کل هزینه – کل درآمد) / کل سرمایه‌گذاری