برای موفقیت در کسبوکار خود، باید تغییرات خود را در حال و آینده مدیریت کنید. هیچ راهی جز برنامه ریزی و طراحی برای خلق آیندهای روشن وجود ندارد. طرح کسب و کار یا بیزینس پلن چیست؟ طرح کسب و کار که به آن پلن کسب و کار یا طرح توجیهی کسب و کار نیز میگویند، به شما کمک میکند آیندهای روشن برای کسبوکار خود بسازید و شکستهای احتمالی را کاهش دهید.
شرکت شما ممکن است نقاط کور و ابهاماتی داشته باشد که شما از آنها آگاه نیستید، یا اگر دارید، ممکن است نتوانید آنها را روشن کنید. برنامه کسب و کار در واقع نقشه راه کسبوکار شما در ابعاد مختلف است و تمامی این نکات نامشخص را برای شما روشن میکند. نوشتن طرح کسب و کار دارای اصول و مراحلی است که میخواهیم در این مقاله شما را با آنها آشنا کنیم و به این سوال که چگونه تجارتی را شروع کنیم و یک طرح تجاری بنویسیم پاسخ دهیم.
اگر شما بیش از یک بیزینس پلن برای کسبوکار خود در ذهن دارید میتوانید از تست AB کمک بگیرید تا بهترین بیزینس پلن را انتخاب کنید برای همین بانوی هدف به شما پیشنهاد میکند که مقاله تست AB چیست را از دست ندهید.
در این مقاله تصمیم گرفتیم ابتدا در مورد ماهیت طرح بیزینس پلن صحبت کنیم و چارچوب یا عناصر اصلی آن (اجزای اصلی آن)، روش نگارش طرح تجاری کارآفرینی و مراحل طراحی بیزینس پلن را توضیح دهیم.با ما در آژانس دیجیتال مارکتینگ بانوی هدف همراه باشید. در پایان این مقاله میتوانید ایده خوبی در مورد برنامه ریزی و طراحی کسب و کار (Business Plan) داشته باشید و میتوانید آن را بنویسید. به این عبارت توجه کنید: “اگر برنامه ای نداشته باشی، در برنامه دیگری قرار خواهی داشت.” این عبارت، یک عبارت تکان دهنده برای مدیران کسبوکار است. مشاغلی که در چند سال اول نمیتوانند از آب در بیایند، اگر زیر دست و پای رقبا له نشوند، در بهترین حالت توسط آنها استخدام میشوند. طرح توجیه اقتصادی میتواند شرکتها را از این بحران نجات دهد و آنها را به موفقیت برساند.
بر اساس وبسایت Investopedia در سال 2019، نرخ شکست استارت آپها در دنیا حدود 90 درصد بود. تحقیقات به این نتیجه رسیده است که 21.5 درصد استارتآپها در سال اول، 30 درصد در سال دوم، 50 درصد در سال پنجم و 70 درصد در سال دهم از دور رقابت کنار میروند و شکست میخورند. مهمترین عامل شکست کسبوکار چیست و چگونه میتوانیم کسبوکار موفقی داشته باشیم؟ نمیتوانیم بهطور قطعی بگوییم که نداشتن طرح توجیهی اقتصادی تنها دلیل شکست کسبوکار است، اما داشتن آن قطعا از شکست هر کسبوکاری جلوگیری میکند یا احتمال آن را به حداقل کاهش میدهد. اکنون که با نیاز با طرح توجیهی اقتصادی آشنا شدید، بهتر است آن را تعریف کنید.
بیزینس پلن یا طرح کسب و کار چیست؟
طرح کسب و کار به شما کمک میکند بفهمید که چه محصول یا خدماتی را میخواهید به چه کسی، با چه قیمتی و چگونه به مشتری یا مخاطب خود ارائه دهید. محصول یا خدمات شما چه سودی برای مشتری دارد؟ با طرح بیزینس پلان برای تجارت خود، میتوانید استراتژیهای مورد نیاز برای توسعه کسب و کار خود را مشخص کنید. این استراتژیها میتواند در حوزه مالی، تبلیغات، قدرت و مدیریت منابع انسانی باشد.
مزایای طرح کسب و کار یا بیزینس پلن چیست؟
آشنایی با استفاده از طرح کسب و کار به شما کمک میکند تا در کار خود به عنوان یک فرمانده یک ارتش تسلط پیدا کنید. همچنین جنبههای ناملموس کارتان را به شما نشان میدهد. چه کسبوکار شما راهاندازی یک مغازه نانوایی خانگی باشد یا گروهی از کارخانههای پوشاک، برای موفقیت باید یک بیزینس پلن آماده داشته باشید. داشتن یک طرح تجاری یا بیزینس پلن موفق به هر کسبوکاری کمک میکند تا با اصول خاصی اداره شود. مدیریت یک سازمان یا شرکت، دنیای بزرگی است و اصول خاصی دارد که اجرای آن باید بسیار جدی گرفته شود.
یکی از مهمترین کاربردهای طرح کسب و کار یا business plan این است که بر اساس آن میتوان چشماندازهای مالی و منابع انسانی و سرمایهای کسبوکار را تعیین کرد. طرح کسب و کار به شما کمک میکند تا اجزای کسب و کار خود را کاملتر ببینید، کسب و کار شما ممکن است دارای نقاط کور و ابهاماتی باشد که شما از آنها آگاه نیستید یا حتی اگر می دانید، ممکن است نتوانید آنها را روشن کنید. طرح کسب و کار در واقع نقشه راه کسب و کار شما در ابعاد مختلف است و تمامی این نکات نامشخص را برای شما روشن می کند. از طریق توسعه یک طرح تجاری، رقبا و عملکرد آنها در بازار شناسایی می شود. این شناسایی نقش موثری در طراحی بیزینس پلن فروشگاه اینترنتی و استراتژیهای بازاریابی دارد و از اقدامات موازی با رقبا جلوگیری میکند.
چه زمانی به نوشتن بیزینس پلن نیاز داریم؟
پس از روشن شدن پاسخ این سوال، یعنی بیزینس پلن چیست، احتمالا این سوال برایتان پیش میآید که چه زمانی نوشتن طرح های تولیدی کوچک یا بزرگ نیاز است؟ وقتی میخواهید برای کسبوکار خود تصمیمات استراتژیک بگیرید، نیاز زیادی به یک طرح تجاری پیدا خواهید کرد؛ به عنوان مثال، در موارد زیر به یک BUSINESS PLAN نیاز دارید: زمانی که میخواهید تصمیم بگیرید چگونه محصولات و خدمات خود را به مشتریان برسانید؟
چه زمانی به یک طرح تجاری نیاز داریم؟
در سال آینده به چند نیروی انسانی با چه مهارتهایی نیاز دارید؟
چگونه میتوانید کسب و کار خود را توسعه دهید؟ رقیب چه کسانی هستید و با چه کسانی میتوانید یک هلدینگ راهاندازی کنید؟ چگونه کسبوکار و حرفه تخصصی خود را به مشتریان ارائه دهیم؟
عناصر اصلی در طراحی طرح کسب و کار یا بیزینس پلن چیست؟
طرح کسب و کار شامل اجزا یا عناصر کلیدی است که در واقع چارچوب یا عناصر اصلی طرح کسبوکار هستند. در این قسمت قصد داریم شما را با این عناصر بهتر آشنا کنیم؛ اما این عناصر عبارتند از:
محصولات یا خدمات شما
محصولات یا خدمات شما یکی از اجزای اصلی در طرح تجاری یک صفحه ای آماده است. محصول شما باید چیزی باشد که در جامعه ایجاد ارزش کند و مشکلی را برای مخاطب حل کند؛ بنابراین برای طراحی آن باید تسلط به نیازهای مشتریان خود را داشته باشید و از قابلیتهای کارمندان خود برای تولید و ارائه آن آگاه باشید. همچنین باید بدانید که مشتریان شما، تلاشهای 24 ساعته شما را نمیبیند و صرفا محصول شما را میبینند.
مشتری یا مخاطب شما
مخاطب شما کسی است که همه این کارها را برای آنها انجام میدهید و همچنین برای دریافت خدمات به شما پول میدهد؛ بنابراین باید برای شناسایی و ویژگیهایش وقت گذاشت. آیا مخاطب شما به شما میگوید که چگونه فکر میکنم؟ چگونه نیاز به محصول خود را احساس کنید و چه مسیری را طی کنید تا به محصول خود برسید تا آن نیاز را دریافت کنید؟
ارزش پیشنهادی محصول شما
پیشنهادی محصول شما باید راهحلی باشد که با ارائه محصول شما مشکل مشتری را حل کند و تفاوت مهمی با محصولات مشابه در بازار دارد؛ بنابراین برای انتخاب محصول شما باید مورد استفاده قرار گیرد.
راه توزیع محصول و نحوه ارائه خدمات شما به مشتری
خدمات شما از چه راهی به دست مشتری میرسد؟ مشتری کدام روش را دوست دارد؟ رقبای شما از چه راههایی برای رساندن محصولات خود به مشتریان استفاده میکنید؟ آیا میتوانید خلاقیت خود را در این زمینه داشته باشید؟ کانالهای مستقیم و غیر مستقیم برای این کار کدامند؟ اجزای یک طرح و کار چیست؟ طرح کسب و کار شامل اطلاعات عمومی و اختصاصی مربوط به آن زمینه کاری است.
اجزای بیزینس مدل یا بيزينس پلن چيست؟
بهطور کلی، BP معمولاً از 9 قسمت تشکیل میشود که در زیر لیست میشود:
نام و برند شرکت brand name
شرح تجارت نام شرکت و فعالیتی که انجام میدهد را بهطور خلاصه و با بیانی ساده بنویسید تا هرکس آن را بخواند کلیت کار شما را بفهمد.
خلاصه market research
مختصری از تحقیقات بازار و رقابت و تحلیل آن بنویسید؛ به عبارت دیگر، اطلاعاتی را که در مورد بازار محصول خود به دست آوردهاید، یادداشت کنید. فهرستی از رقبا و عملکرد فروش و بازار آنها تهیه کنید و بر اساس این اطلاعات، تحلیلی از تحقیقات و مطالعات خود ارائه دهید.
ارزش افزوده
مزیت رقابتی مهمی که مشتریان شما را نسبت به همه رقبا و محصولاتشان انتخاب میکنند چیست؟ این مزیت رقابتی شما و کسبوکارتان است. مزیت رقابتی چیزی است که کسب و کار شما را از بقیه متمایز میکند.
طرح بازاریابی یا مارکتینگ پلن marketing plan
پلن بازاریابی یکی از اجزای بیزینس پلن است. شما باید مجموعهای را انتخاب کنید که برای خرید محصول خود، یک برنامه مشخص و منسجم ارائه دهید و بدانید روی کدام بخش از بازار میتوانیدبرنامه خود را پیاده سازی کنید؟ چگونه محصول خود را به مشتری ارائه میدهید؟ از چه چیزی استفاده میکنید؟ کمپین فروش شما چیست؟ از چه ابزاری برای تبلیغات استفاده میکنید؟ بهتر است پاسخ این سوالات را پیدا کنید.
ساختارهای سازمانی
هر شرکتی هر چقدر هم که کوچک باشد نیاز به ساختار دارد؛ یعنی ساختاری که در آن نقش افراد مشخص باشد. همچنین قوانینی برای جلوگیری از تکرار و موازی کاری و تداخل احتمالی است تا همه مراقبان با رعایت آنها با آرامش به وظایف خود عمل کنند.
منابع انسانی و استراتژی های توسعه منابع انسانی
منابع انسانی چرخه حیات یک شرکت است و آن را برای یک طرح برنامه تجاری طراحی میکند. برای چه کارهایی به چند نیرو و با چه مهارت و ویژگیهایی نیاز دارید؟ برای آموزش و توسعه مهارتهای خود چه برنامهای دارید؟ رابطه بین توانمندسازی، توسعه و پیشرفت کسبوکار شما چیست و چه شاخصهایی برای رشد کسبوکار خود دارید؟
سیستم مالی و فرآیندهای لازم برای پشتیبانی و سیستم تدارکات
در سیستم مالی، برنامه خود را برای مدیریت جریان مالی به صورت مختصر بنویسید. برنامه شما برای رفع نیازها و نیازهای لجستیکی شما چیست و چگونه پشتیبانی میکنید؟ بر اساس چه قیمتی این کار را انجام میدهید؟ فرآیندهای ثبت نام مالی، فروش، گزارشهای مالی هفتگی و ماهانه بسیار مهم است.
مبلغ بودجه های مالی
این منابع شامل درآمدها، هزینه ها، سودآوری و سرمایه گذاری است. با در نظر گرفتن تمام جوانب، پیش بینی خود را از فروش و درآمد خود بنویسید. میزان بودجه هزینه را مشخص کنید. به عنوان مثال هزینه های اجاره مسکن، مواد مصرفی، قبوض، تعمیر تجهیزات، آموزش نیرو و غیره. برآوردهای مالی پیش بینی شما از درآمد و فروش شماست، بر این اساس میزان سود را بنویسید و ببینید با چه طرحی میتوانید جذب سرمایه گذار داشته باشید.
مکانیزم های عملیاتی در کسب و کار
نحوه انجام تسکها در کسبوکار را شرح دهید. نوشتن همه چیز ضروری نیست. کارهای مهم مربوط به تدوین محصول اصلی در نظر گرفته شده است. سیستم مدیریت فرآیند کسب و کار (BPMS) را برای فرآیندهای جاری در کسبوکار خود طراحی کنید و به صورت دورهای آن را تکمیل و اصلاح کنید و خلاصهای از آن را به BP بیاورید.
آموزش نوشتن بیزینس پلن (نحوه نوشتن بیزینس پلن)
پس از پاسخ به این سوال یعنی بیزینس پلن چیست، به نحوه نگارش آن میرسیم. چگونگی نوشتن طرح کسبوکار (مراحل نوشتن طرح کسب و کار) بستگی به هدفی دارد که برای آن مینویسیم؟ آیا این طرح را برای استفاده داخلی به عنوان یک سایت مینوسیم؟ یا برای ارائه آدرس برای دریافت وام؟ شرکت در کسب و کار دیگری یا …؟ برای نوشتن یک طرح تجاری با هر یک از این اهداف، به یک طرح کسب و کار اساسی نیاز دارید که در زیر توضیح میدهیم.
بر این اساس میتوانید بقیه طرح کسب و کار را تنظیم کنید. چگونه یک طرح کسب و کار موفق بنویسیم
- ابتدا خلاصهای از فعالیت فعلی خود را بنویسید و محصول و خدمات خود را خیلی ساده ارائه دهید و سپس یک داستان کوتاه از نحوه تشکیل شرکت بگویید.
- در این مرحله باید به این سوالات پاسخ دهید: کسبوکار ما چه مشکلی را برای مشتریان حل میکند؟ مشتریان در حال حاضر از چه راهحلهایی استفاده میکنند؟ رقبا برای حل این مشکل چه میکنند؟ کاری که ما انجام میدهیم چه مزیتی نسبت به رقابت دارد؟
- در این قسمت، محصولات را با جزئیات بیشتری توضیح دهید و نحوه تحویل آنها به مشتریان را برای هر کدام توضیح دهید. همچنین توضیح دهید که هر محصول برای چه مشتریانی تولید میشود.
- در مرحله بعد ساختار سازمانی خود را توضیح دهید و قوانین حاکم بر آن را به اختصار بیان کنید.
- ساختار انسانی، مدیران و کارشناسان و تیمهای کاری خود را به همراه یک رزومه مختصر و نقش خود در کسب و کار همراه داشته باشید.
- سیستم مالی و درآمدی خود را مشخص کنید. جریانهای مالی باید شروع و پایان مشخصی داشته باشند. باید مدل درآمد، مدل هزینه و بودجه، سود خالص و ناخالص و درصد سهامدار را کاملا شفاف کنید. اگر یک کسب و کار نوپا هستید یا تجربه کافی در زمینه مالی ندارید، حتما از یک مشاور حقوقی مالی کمک بگیرید.
- مکانیسم پیاده سازی و نحوه عملکرد کسب و کار خود را توضیح دهید.
نتیجه گیری
در این مقاله به این سوال یعنی بیزینس پلن چیست پاسخ دادیم و همچنین نحوه نوشتن طرح کسب و کار یا طرح توجیهی اقتصادی را توضیح دادیم و با عناصر و اجزای اصلی آن آشنا شدیم. اگرچه مقالات زیادی در مورد نوشتن طرح کسب و کار (Business Plan) و ضرورت آن نوشته شده است، اما هنوز بسیاری از صاحبان کسب و کار از انجام آن خودداری می کنند. باید نگارش طرح کسب و کار را به عنوان یک سند راهبردی و بخشی از فرهنگ سازمانی در شرکت ها تقویت کنیم.
باید به عنوان یک اصل کارها را بر اساس استانداردهای بومی و علمی انجام دهیم تا کمتر شاهد شکستهای استارت آپی، بیکاری جوانان و ناامیدی کارآفرینان در کشورمان باشیم. ممنون از همراهی شما. در صورت تمایل میتوانید به پیج اینستاگرام مجموعه سر بزنید. همچنین در صورت نیاز به هرگونه خدمات دیجیتال مارکتینگ میتوانید روی تجربه متخصصان ما در انجام خدمات سئو سایت شما، خدمات طراحی سایت برای کسبوکار شما، و همچنین خدمات مشاوره دیجیتال مارکتینگ و تبلیغات گوگل ادز و کلیکی حساب کنید.
سوالات متداول
بیزینس پلن چیست؟
این طرح توجیهی اقتصادی به عنوان طرح کسب و کار شناخته میشود. بیزینس پلن سندی است که جهت و استراتژی های یک شرکت را مشخص می کند.
چه کسانی به طرح کسب و کار نیاز دارند؟
اگر در مورد کسب و کار خود جدی هستید، جدی گرفتن برنامه ریزی برای موفقیت شما بسیار مهم است. همه کسب و کارهای موجود باید برنامه های تجاری داشته باشند که با تغییر شرایط بازار و به وجود آمدن فرصت های جدید قابل نگهداری و به روز شوند.